Τι θα ήταν μια φοιτητική ιστοσελίδα με χριστιανικό περιεχόμενο χωρίς μια συζήτηση σχετικά με την ιστορικότητα ή μη της ανάστασης του Χριστού; Σκοπός εξάλλου του φοιτητή πέραν του να μάθει νέα πράματα είναι και να αμφισβητήσει αυτό που ο σύγχρονός του περίγυρος εκλαμβάνει ως δεδομένο.
Είσαι ήδη χριστιανός και πιστεύεις στην ανάσταση του Χριστού; Τόλμησε να την αμφισβητήσεις! Ερεύνησε το θέμα (ή απλά διάβασε εν συντομία τα παρακάτω) και μάθε νέα πράματα σχετικά με αυτό. Είσαι άθεος και η ανάσταση σου φαίνεται ως μια επινόηση κάποιων αρχαίων φανατικών θρησκόληπτων; Τόλμησε να αμφισβητήσεις την κοσμοθεωρία σου!
Στο 15ο κεφάλαιο της Προς Κορινθίους επιστολής ο Απόστολος Παύλος εξηγεί και τονίζει την τεράστια σημασία της ανάστασης του Χριστού. Απ’ ό,τι φαίνεται κάποιοι από την εκκλησία της Κορίνθου άρχισαν να αμφισβητούν το γεγονός της ανάστασης. Ο Παύλος τους εξηγεί πως χωρίς την ανάσταση του Χριστού, η ιδέα της ζωής μετά τον θάνατο είναι ψευδής και επομένως όλος ο χριστιανισμός δεν είναι τίποτα παρά ένα τερατώδες ψέμα!!
Έχοντας υπ’ όψιν αυτά τα παραπάνω, αντιλαμβάνεται κανείς πως και η αντιπαράθεση γύρω από την ιστορικότητα της ανάστασης είναι εξαιρετικά σημαντική.
Ο αρνητής της ιστορικότητας της ανάστασης θα χρειαστεί κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή αναγωγή στα τέσσερα Ευαγγέλια για να πεισθεί. Αυτό όχι γιατί δεν είναι από μόνα τους αξιόπιστα ή αληθή, αλλά γιατί όντας θρησκευτικά κείμενα, η ιστορική τους αξιοπιστία σε μια κοσμική εποχή αμφισβητείται.
Ωστόσο δεν είναι τα μόνα που μαρτυρούν τη δράση, σταύρωση και ανάσταση του Χριστού. Αρκετοί γνωστοί ιστορικοί της εποχής αναφέρουν το Χριστό στα γραπτά τους. Γνωστότεροι εξ αυτών είναι ο Τάκιτος, Ιώσηπος και ο Πλίνιος ο Νεότερος.
Επομένως υπάρχουν μαρτυρίες σχετικά με τον Ιησού και εκτός των Ευαγγελίων. Εντούτοις η λεπτομερέστερη περιγραφή της ζωής του γίνεται στα ίδια τα Ευαγγέλια. Η αξιοπιστία των Ευαγγελίων ανάγεται στο γεγονός πως παρόλη την πληθώρα αντιγράφων που υπάρχουν από μια επίσης πληθώρα διαφορετικών εποχών, αυτά χαρακτηρίζονται από μια πρωτοφανή ομοιότητα μεταξύ τους και με το πρωτότυπο.
Ωστόσο με την αξιοπιστία των αντιγράφων δεν αποδεικνύεται η ιστορικότητα της ανάστασης.
Ποια είναι λοιπόν τα επιχειρήματα εναντίον της ανάστασης;
1. Οι Ευαγγελιστές την επινόησαν.
Η πρώτη ωστόσο αναφορά της ανάστασης γίνεται από τον Παύλο στην προς Κορινθίους επιστολή 15:3-4 πριν γραφτούν τα Ευαγγέλια.
2. Οι μαθητές είπαν ψέματα.
Στην ίδια όμως επιστολή λίγα χωρία παρακάτω ο Παύλος λέει πως ο Ιησούς εμφανίστηκε σε περισσότερους από 500 μάρτυρες μετά την ανάσταση. Μήπως λέει ψέματα και ο Παύλος; Λίγο δύσκολο. Οι τυχόν ψευδείς ισχυρισμοί του θα μπορούσαν εύκολα να ελεγχθούν.
3. Οι μαθητές έκλεψαν το σώμα λέγοντας έπειτα πως ο Ιησούς αναστήθηκε
Αυτό το επιχείρημα προϋποθέτει την πεποίθηση πως οι άνθρωποι εκείνης της εποχής πίστευαν εύκολα σε θαύματα όπως η ανάσταση. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει. Η ιδέα της ανάστασης δεν ήταν συμβατή με την τότε κοσμοθεωρία. Η Πλατωνική αντίληψη περί ανωτερότητας του πνεύματος και κατωτερότητας του σώματος καθιστούσε ανόητη την ιδέα της ανάστασης. Για τους Ιουδαίους από την άλλη ανάσταση σήμαινε ανάσταση όλων των δικαίων συγχρόνως και εξαφάνιση κάθε είδους κακού. Η ανάσταση μόνο ενός προσώπου χωρίς τη λήξη του κακού στον κόσμο ήταν σκανδαλώδης. Επίσης, τα Ευαγγέλια αναφέρουν πως πρώτοι μάρτυρες της ανάστασης ήταν γυναίκες. Η γνώμη μιας γυναίκας την εποχή εκείνη δεν είχε ισχύ. Αν οι μαθητές είπαν ψέματα, τότε σίγουρα διάλεξαν πολύ κακούς μάρτυρες για να διαδώσουν το ψέμα.
4. Η θέαση του άδειου τάφου και η εμφάνιση του Ιησού ήταν παραίσθηση.
Είναι ωστόσο λίγο δύσκολο να πιστέψει κανείς πως τόσοι πολλοί άνθρωποι (πάνω από 500) σε διαφορετικά μέρη είχαν την ίδια παραίσθηση. Πόσο εύκολα αποδεκτή μπορεί σήμερα να είναι η θεωρία μιας μαζικής παραίσθησης; Επίσης, το γεγονός πως έχουμε δυο διαφορετικά στοιχεία (άδειος τάφος, εμφάνιση Ιησού) κάνει ακόμη πιο απίθανη την ιδέα μιας μαζικής παραίσθησης.
Τέλος, έχοντας κατά νου τα παραπάνω, θα πρέπει να έχουμε πάντα υπόψιν μας την εμφάνιση-ίδρυση της Εκκλησίας και τη ζωή της. Η πρώτη εκκλησία ιδρύεται από ανθρώπους φτωχούς, φοβισμένους και κατατροπωμένους με μια πίστη σε κάτι το εντελώς παράλογο και αντίθετο με την κοσμοθεωρία της εποχής. Αυτοί οι άνθρωποι αποφασίζουν να πιστέψουν στην ανάσταση του Χριστού και να λατρέψουν ως Θεό αυτόν με τον οποίο έζησαν και περπάτησαν μέχρι τη στιγμή της ανάληψής του. Δεν πραγματοποιείται κάποια συγκριμένη κατήχηση ούτε καθιέρωση συγκεκριμένων δογμάτων και αξιών, κάτι που θα απαιτούσε χρόνο. Η πίστη στην ανάσταση ήταν σίγουρη και ακαριαία. Τέτοια σιγουριά κατά πάσα πιθανότητα πήγαζε από το γεγονός της επανειλημμένης συνάντησής τους με τον αναστημένο Χριστό.
Αυτό το αρθράκι είναι βασισμένο στο σεμινάριο του Κωνσταντίνου Αποστόλου 'Η Ανάσταση του Ιησού: Μύθος ή πραγματικότητα;' που πραγματοποιήθηκε στον ΣΧΕΦ Αθήνα τον Απρίλιο 2015.